استاندارد های تابلو برق صنعتی

آیا تا به حال در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، منازل مسکونی و تجاری و شرکت‌های صنعتی تابلوهای برق را دیده‌اید؟ آیا می‌دانید چه استانداردهایی در ساخت هر تابلو برق رعایت می‌شود؟ آیا این استانداردها در کشورهای مختلف، با یک‌دیگر تفاوت دارند؟ امروزه تمامی تجهیزاتی که در اطراف ما وجود دارند، مطابق با استانداردهای خاصی ساخته شده‌اند. رعایت استاندارد های تابلو برق صنعتی می‌تواند ایمنی کارگران و تجهیزات را در زمان نصب و استفاده از این دستگاه فراهم کند. در این قسمت قصد داریم شما را با مهمترین و اساسی‌ترین استانداردهای تابلو برق آشنا کنیم، پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

اصول استاندارد برای انواع تابلو برق صنعتی شامل مواردی می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

مشخصات فنی تابلو برق
اصول اولیه‌ای که رعایت آن‌ها در طراحی لازم است.
جنس، نوع و ویژگی‌های تجهیزات داخلی
قوانین ایمنی در زمان کار با انواع تابلوهای برق صنعتی
نحوه عیب‌یابی و تست عملکرد انواع این تابلوها
اصول نگهداری از قسمت‌های مختلف در تابلو برق فشار قوی، فشار متوسط و فشار ضعیف

استانداردهایی که برای انواع تابلوهای برق صنعتی در نظر گرفته شده‌اند، تضمینی برای انطباق عملکرد و بهبود پایداری آن‌ها به شمار می‌روند و می‌توانند نقش مهمی را در افزایش ایمنی و بازدهی کار ایفا ‌نمایند. بنابراین، عدم رعایت استاندارد های تابلو برق صنعتی منجر به بروز آسیب‌های جدی تجهیزات می‌شود و هزینه‌های زیادی را به شما تحمیل می‌کند. بدین ترتیب در زمان تهیه تابلو برق صنعتی باید دقت کنید که مطابق با آخرین استانداردها ساخته شده باشد.

مجموعه‌ای از قواعد توسط سازمان ملی استاندارد ایران براساس اصول کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک IEC برای ساخت و تولید انواع تابلوهای برق صنعتی ارائه شده است. همچنین یک‌سری از قوانین تحت عنوان IEC 62271-200 توسط این کمیسیون برای بررسی و تست انواع تابلو برق با جریان متناوب تعریف شده است. مواردی که در این استانداردها مورد توجه قرار گرفته‌اند، عبارتند از:

درجه‌بندی انواع تابلو برق صنعتی
اصول انتخاب تابلو برق با توجه به نیازهای صنعتی
اصول مورد نظر در ساخت تابلوهای Metal-enclosed
تست‌های ضروری برای اطمینان از صحت عملکرد تابلو برق صنعتی
ارائه اطلاعات لازم به مشتری در زمان تحویل تابلو برق
نحوه صحیح جابه‌جایی تابلو برق صنعتی
اصول لازم در نصب و نگهداری از تابلوهای برق
نصب و کار با تابلو برق و توجه به اصول ایمنی در زمان حمل و نقل آن
بررسی تاثیرات تابلو برق صنعتی بر روی محیط‌

از آنجایی که تابلو برق صنعتی دارای اجزای مختلفی است، باید اصول استاندارد در مواردی از قبیل ساخت، نصب و نگهداری هر یک از قسمت‌های آن کاملا رعایت شود. در ادامه شما را با قوانین استاندارد بخش‌های مختلف تابلو برق آشنا خواهیم کرد:

نصب قفل بر روی همه درب‌ها
یکسان بودن قفل نصب‌شده بر روی درب‌ها
استفاده از لوله‌های گالوانیزه یا استیل برای ساخت درب‌ها
اطمینان از متناسب بودن دما
امکان تعویض یا دسترسی به کنتاکت
اطمینان از مناسب بودن دما برای کار با این نوع از سیستم‌ها

امکان تغذیه وسایل الکتریکی در بازه‌هایی همانند 80 تا 115 درصد

یکی از بخش‌های مهم در استاندارد های تابلو برق صنعتی توجه به استاندارد IEC مربوط به ایمنی اپراتورها است؛ درنتیجه رعایت استانداردهای تابلو برق صنعتی در این زمینه حائز اهمیت می‌باشد.

باز نبودن درب‌ها
اطمینان از محکم بودن اتصالات
اطمینان از بسته بودن دریچه‌های حفاظتی در زمان کار
عدم نزدیکی به مواد آتش‌زا
عدم وجود سوراخ یا سوختگی در سطح خارجی بدنه
پاربرجا بودن اتصالات زمین
روشن نبودن شعله در مجاورت تابلو برق صنعتی

البته پیش از شروع کار با تابلو برق نیاز است تا یک‌سری از استانداردهای حفاظتی را رعایت کنید تا سلامت اپراتورها در هنگام کار با این دستگاه حفظ شود که در ادامه به این موارد می‌پردازیم:

بررسی ولتاژ قبل از ورود برق به تابلو
اطمینان از ایزوله بودن تابلو در هنگام قطع کلید جداکننده
اطمینان از برقراری اتصال به زمین پیش از انجام تعمیرات
بستن دریچه‌های حفاظتی بخش‌های الکتریکی
استفاده نکردن از رله‌ها در مدارهای کنترلی
اطمینان از برق‌دار نشدن مدارهای اصلی، تجهیزات جانبی و کمکی

رعایت استاندارد های تابلو برق صنعتی‌ در زمان نصب باعث می‌شود تا این تابلوها عملکرد خوبی از خود نشان دهند. از مهمترین این استانداردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

اطمینان از عدم وجود چربی یا خاک در اتصالات شیشه‌ها، سطوح و یراق‌آلات
پوشانده شدن نقاط تماس با استفاده از لایه گریس و کنتاکت‌های ثابت
استفاده از سلول‌های مجزا برای اتصال شیشه‌های اصلی
گرفتن اندازه سیم‌کشی داخل تابلو
نصب شیشه‌های اصلی با پیچ‌های دریافتی از کارخانه
انتخاب محل درست برای نصب تابلو
انجام سیم‌کشی‌های داخلی تابلو برق
اتصال مدارهای ثانویه براساس نقشه‌های ارائه‌شده
شماره‌گذاری مدارها و سلول‌ها
امکان دسترسی برای تعویض سیم‌ها
استفاده از سیم‌ها با سطح مقطع 5 میلی‌متر مربع
اطمینان از سلامت تمامی اجزای تابلو برق صنعتی پس از نصب
رعایت استانداردهای تابلو برق در اتصالات، نگه‌دارنده‌ها و شینه‌ها
انتخاب هیتر یا گرمکن براساس شرایط آب و هوایی برای جلوگیری از تشکیل قطرات آب بر روی اجزای تابلو برق صنعتی

استاندارد های تابلو برق صنعتی در نگهداری از دستگاه نیز اهمیت زیادی دارد؛ به همین دلیل در ادامه به مهمترین اصول استاندارد نگهداری از این وسیله می‌پردازیم:

بررسی اتصالات زمین
بازرسی دائمی قطعات داخلی برای اطمینان از محکم بودن اتصالات
بررسی عدم وجود ترک‌خوردگی بر روی عایق‌ها
انجام تست مقاومت عایقی بر روی مدارهای کنترل
تمیز کردن و روغنکاری اهرم‌ها، پیچ‌ها، فنرها و بست‌ها
اطمینان از عدم محدودیت راه عبوری جریان هوا
تعمیر قسمت‌های معیوب یا تعویض قطعات پوسیده
اطمینان از ایمنی محل سیم‌های اضافه و وسایل اندازه‌گیری

سخن آخر

رعایت استاندارد های تابلو برق صنعتی از نکات مهم ساخت، نصب و حتی نگهداری از این دستگاه است. ساخت این تابلو باید توسط یک فرد متخصص انجام شود تا استانداردهای لازم را رعایت نماید. استانداردهای هر بخشی نیازمند آپدیت شدن هستند و از آنجایی که تابلو برق‌ها مهمترین بخش مراکز تجاری، ساختمان‌های مسکونی و برج‌ها به حساب می‌آیند، تغییرات و به‌روزرسانی استانداردهای ایمنی آن‌ها از واجبات است.