امروزه فناوریهای مدرن منجر به خودکار شدن فرآیندهای متعددی در زندگی ما انسانها شدهاند. یکی از این فناوریهای پیشرفته که در ابتدا برای کاربردهای صنعتی به وجود آمد، اما بعدها به دلیل انعطافپذیری زیاد در زندگی روزمره نیز مورد استفاده قرار گرفت، Plc نام دارد. بنابراین، بسیاری از افراد میخواهند بدانند Plc چیست و چه کاربردهایی دارد. در این رابطه باید بگوییم که Plc به معنای کنترلکننده منطقی قابل برنامهریزی است و امکان نوشتن برنامههای مختلف و متنوع کنترلی روی آن وجود دارد. در این قسمت با ما همراه باشید تا شما را با Plc و کاربردهای آن آشنا کنیم.
فهرست مطالب
Plc چیست؟
Plc که مخفف Programmable Logic Controller است، به عنوان یک کامپیوتر دیجیتال صنعتی شناخته میشود که برای کنترل فرآیندهای صنعتی همانند تجهیزات روباتیک و خطوط مونتاژ طراحی و تولید شده است. از ویژگیهای Plc میتوان به تسهیل در برنامهنویسی و خطایابی آسان فرآیند اشاره کرد. درواقع Plc کنترلکننده نرمافزاری است که اطلاعاتی را به صورت باینری در قسمت ورودی دریافت کرده و آنها را براساس برنامه ذخیرهشده در حافظه خود، پردازش میکند.
سپس Plc نتیجه عملیات را از قسمت خروجی به گیرنده و ارسالکننده ارسال مینماید. به عبارتی در پاسخ به پرسش Plc چیست، میتوان گفت که پی ال سی یک کنترلکننده منطقی به شمار میرود که امکان تعریفِ منطقِ کنترل توسط برنامه برای آن وجود داشته و به راحتی قابل تغییر است.
عملکرد و کاربرد Plc
Plc به صورتی طراحی شده است که در شرایط و محیطهای خشن صنعتی دوام بیاورد و در برابر رطوبت، گرد و غبار، گرما و سرما حفاظت شود. Plc دارای یک میکروپروسسور است که از طریق زبان کامپیوتر برنامهنویسی شده و برنامه نوشتهشده در کامپیوتر نیز به وسیله یک کابل به Plc منتقل میشود.
از پی ال سیها برای اولین بار در صنعت اتومبیلسازی استفاده شد و این دستگاه را جایگزین تایمرها و رلهها قرار دادند. در این سیستم، نتایج خروجی باید در یک زمان محدود تولید شود و در صورت عدم پاسخدهی در زمان مشخصشده، در این سیستم عملکرد ناخواسته رخ میدهد.
پی ال سیها دارای مشخصههای بسیاری هستند که از پرکاربردترین آنها میتوان به تعداد تایمر، تعداد ورودی و خروجی دیجیتال و آنالوگ، تعداد شمارنده، تعداد رلههای کمکی، سرعت اجرای دستورات و حجم حافظه قابل برنامهریزی اشاره کرد.
به طور معمول، Plcها با کمک پورتهای صنعتی خود قادر به برقراری ارتباط با سایر دستگاهها هستند. این امر، منجر به تسریع روند اطلاعات میشود و کنترل دقیقتر را برای Plc امکانپذیر میکند. در حال حاضر استفاده از Plc در کارخانهها و صنایع افزایش یافته است؛ ازاینرو برقکاران باید با طرز کار این سیستم آشنایی داشته باشند. در ادامه شما را با نحوه عملکرد این سیستم در بحث Plc چیست، آشنا میکنیم.
- CPU: این بخش برای جلوگیری از ایجاد خطا، به طور مرتب کنترلر پی ال سی را چک کرده و فانکشنهایی اعماز عملکردهای اینترفیکس و لاجیک کامپیوتر را اجرا میکند.
- MEMORY: این شامل دیتای ثابت است. دیتا توسط سیستم ROM به صورت دائمی برای عملکرد سیستم ذخیره میشود.
- منبع تغذیه: پی ال سیها دارای منبع تغذیه ایزوله هستند. با این وجود، اغلب آنها با تغذیه 24V DC کار میکنند.
بررسی سخت افزار Plc
یکی از مواردی که در بحث Plc چیست باید مورد بررسی قرار بگیرد، بررسی سخت افزاری آن است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- واحد پردازش مرکزی
- واحد منبع تغذیه
- حافظه دائم و حافظه RAM
- ترمینالهای ورودی
- ترمینالهای خروجی
- مدول ارتباط پروسسوری
- مدول منبع تغذیه
- مدول رابط
اهمیت استفاده از Plc در اتوماسیون صنعتی
پی ال سیها اهمیت بسیاری برای اتوماسیون صنعتی دارند که مهمترین آنها شامل موارد زیر میشوند:
- سرعت و دقت عمل بالا
- کنترل بهتر فرآیندهای تولید
- توانایی خواندن انواع ورودیهای آنالوگ، دیجیتال و فرکانس بالا
- امکانات اتصال به شبکه
- توانایی انتقال فرمان به سیستمها
- ابعاد بسیار کوچک
- ایمنی و انعطاف پذیری بالا
- سرعت پاسخگویی بسیار بالا
- امکان مدیریت پی ال سیها با یک کامپیوتر مرکزی
مزایای Plc
یکیدیگر از مواردی که در بحث Plc چیست باید مورد بررسی قرار بگیرد، مزایای این سیستم است که عبارتند از:
- توان مصرفی به شدت کاهش پیدا میکند؛ زیرا پی ال سیها توان مصرفی کمی دارند.
- توابع عیبیابی داخل این سیستم امکان عیبیابی و تشخیص سیستم را فراهم میکند.
- در سیستمهای کنترلی جدید در صورت نیاز به تغییر سیمبندی تنها باید چند خط برنامه نوشت؛ ازاینرو هزینه و زمان بسیار کمتری به نسبت سیستمهای قدیمی صرف این کار میشود.
- در سیستمهای مبتنی بر پی ال سی در مقایسه با سیستمهای قدیمی، نیاز به قطعات کمکی نظیر تایمر، کانتر و رله کمتر شده است؛ به همین دلیل در این سیستمها پیچیدگی و وزن تابلو به نحو چشمگیری کاهش مییابد.
- از آنجایی که پی ال سیها فاقد استهلاک مکانیکی هستند، عمر بیشتری دارند و از تعمیرات و سرویسهای دورهای بینیاز هستند.
- این سیستم برخلاف مدارات رله کنتاکتوری، نویزهای صوتی و الکترونیکی ایجاد نمیکند.
- سرعت پاسخدهی Plc در حدود میکروثانیه است؛ پس هر سیکل کاری ماشین در زمان کوتاهی انجام میشود.
- درجه حفاظت و ضریب توابع این سیستمها از ماشینهای رلهای بسیار بالاتر است.
کاربرد Plc در صنعت
در این قسمت از بحث Plc چیست، قصد داریم به کاربرد این سیستم در صنعت اشاره کنیم. در حال حاضر اغلب لوازم به Plc نیاز دارند و این سیستم کاربرد فراوانی در صنعت دارد که در ادامه به مهمترین آنها میپردازیم:
- صنایع اتومبیلسازی: از Plc در این صنعت به منظور سوراخکاری، اتصال قطعات، شکل دادن بدنه، تست قطعات و تجهیزات و سیستمهای رنگپاش استفاده میکنند.
- صنایع پلاستیکسازی: پی ال سیها در این صنعت برای دمش هوا، ماشینهای ذوب و سیستمهای تولید مورد استفاده قرار میگیرند.
- صنایع غذایی: Plc برای بستهبندی در صنعت غذایی به کار میرود.
- صنایع حمل و نقل: Plc در تجهیزات حمل و نقل و چرثقیلها نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
سخن پایانی
در این قسمت به اینکه Plc چیست و چه کاربردی دارد، پرداختیم. Plc در واقع نوعی از کامپیوتر دیجیتال صنعتی به شمار میرود که برای کنترل تجهیزات روباتیک و فرآیندهای صنعتی استفاده میشود. با استفاده از این سیستم امکان هر فعالیتی که نیازمند کنترل است، فراهم میشود. بنابراین، شما در هر زمانی میتوانید فرآیند پردازشی این سیستم را تغییر دهید و خروجیهای مختلفی را بدست آورید.